George Washington
(Sije op Stolberjer Platt)
un jeschrieve wie moch öt kallt
(Sije jeschrieve wie moch öt kallt)
George Washington (* 22. Februar 1732 op önö Hoff Wakefield ä Virginia; † 14. Dezember 1799 op dr Landsetz Mount Vernon) woch dr 1. Präsident van d USA.
Kengkheed
[Ändere · der Quälltäx ändere]At als kleng Kengk jehood George Washington zo d Rische ä si Land. Sing Äldere koome us Ängland. George hod ävver dat Pesch, dat singe Papp at vrösch storv un hä met 11 Joohr singe Halvbrooch Lawrence als Vörmond kräät.
George had d Schüll net lang besood, vorstäng zwar jätt va Mattematik ävver vöör z stüüte woch öt net. Vöö Lüüh saate, dat sälvs als Jruuße George dr Vorstand va ö Kengk en d Jrondschüll hod. Hä vordeende si ischte Jeld als Vormeißer. Dat Wärk holp häm, dr Wäät va Land, wat hä emmer als dr jrüützde Besetz aasoh, schätze z liire.
Met 16 Joohr passeerde jät, dat Georges Lääve op dr Kopp stald. Hä liirde öt Sarah Cary Faix känne, ön Vrau uss ö noch rischer Huuß. Singe Halvbroor Lawrence hiirode enn Doohtr, öt Ann, us d Famelisch un op eemol jehood George zo di janz Rische en dr Staat. Als 1752 Lawrence storv, övvernomm George dr janze Besetz, ön Fläsch, di bo 9 km² jruuß woch.
Sarah, 19 Joohr un ö beldhöbsch Vrommisch, woch zwar vorhiirod ävver George hod mä Oohre vöör d Vrau. S braad häm all dat beij, wat hä ösu brudde, öm net als Döömes tösche d Lüüh z stooh. Konst, Jedichte un önö Hoof anger Denger liirde hä dörch Sarah.
Kresch met Frankreich un d Indianer
[Ändere · der Quälltäx ändere]Dr Juvernör va Virginia Dinwiddie joov George dä Opdrach, d Franzuse, di ö paar vöör d Ängländer wichtije Positune besatze hodde, zm Aavträcke z bränge. Wi mo sisch vörstelle kann, fluppde dat net. Dinwiddie woch ävver net kniißtisch un vortraude George ön Jrupp va Soldate an, di d Franzuse beobachte solld. Öm dat vornönftich hä z kriije, leet Washington Forts, dat es ön Zood va Kasern bouwe. Dat vonge d Franzuse ävver net ösu schünn un öt joov ön Schösserei beij dr önö Offizeer van d Franzuse si Lääve vorloor. Dat woch dr Aavang van önö Kresch dä va 1754 bes 1763 duurde. George woch ävver net bang und at sproch sisch flott rond. Trotzdem hood hä beij d Soldate op un jäng als Avjeordnete en öt Parlament va Virginia.
Met öt Sally fluppde öt net mi lang, s reisde met höre Mann no Ängland, un su entscheed hä sisch am 6. Januar 1759 si Ja-Wood öt Martha Dandridge Custis, enn van d rischste Vraue us Virginia z jävve. Eeje Kenger hodde di zwei net ävver hä nomm 2 Kenger van öt Martha us ischte Ehe a. "Dr Düüvel schiißt ni op önö kleene Hoof". Su och beij George. Hä ärvde noch mi un wood enne van d rischste Lüüh va Virginia.
Em Joohr 1774 jäng hä als Avjeordnete va Virginia zo dr Kontinentalkonjress.
Am 15. Juni 1775 wood George zm Kommandeur van d Kontinental-Armee en dr Onavhängichkeetskresch. George woch kenne Veldhäär wi Napoleon ävver vorstäng öt, ön Armee z orjaniseere.
Sing Armee schaffde öt, d Ängländer us Boston vott z jaare. 1776 kräät hä s ävver drövver un vorloor d Schlacht va Long Island. Als hä sisch noch met d Ängländer kloppde, hod sisch Benedict Arnold met d Franzuse jeklöppd un jewonne. Di ärkannde Amerika als onavhängige Staat a. Us dä Jrond kut hä sisch met d Franzuse zsammedo un beede schaffde öt, d Ängländer en drövver z jävve, su dat och Ängland Amerikas Onavhängichkeed akzepteere mood.
Vorfassungskonvänt
[Ändere · der Quälltäx ändere]Öt duurde bes zm Joohr 1777, iih sisch d Parteije zo önö Vorfassungskovänt troff. Tösche Mai un September 1787 taachde s do un am Äng stäng d Vorfassung van Amerika op öt Papiir. Als enne Deel wood vassjelaad, dat dr neue Staat önö Präsident ha sold. Am 4. Februar [1789 wäählde s George Washington zm ischde Staatsovverhaupt van dat neu Land. Di Waahl wooch ööhne Jäjestemme. Beij d zweide Waahl viir Joohr spiidr joov öt drei Persune, di sisch net entscheede woohle. Am 30. Aprel 1789 wood George Washington voreidicht. John Adams wood singe zweide Mann.
Washingtons Lääve ändernde sisch op enne Schlaach. Uss dat reuisch Lääve op öt Land wood dat Jetümmel van ön Jesellschaft, di em Opbroch woch. Träffe, Konjresse, Empfäng, all dat watt hä un sing Vrau ejentlich janet ha woohle. Ävver op sing reuije Art un Wiiß vorstäng hä öt, önö Staat op d richtije Art z vüüre.
Singe Duud
[Ändere · der Quälltäx ändere]Ängs 1799 wood George Washington krank. Hi denke d Lüüh, da töt dr Keehlkopp woch, dä sisch entzünd hod. Op jädde Vall storv George am 14. Dezember 1799 an di Krankheed op singe Hoff ä Mount Vernon.
Websiij
[Ändere · der Quälltäx ändere]- Jätt over George (Änglisch)
- Noch mi over hem (Änglisch)
- Söök „George Washington“ im Kattalooch bëij de → Deutsche Bibliothek
George Washington | John Adams | Thomas Jefferson | James Madison | James Monroe | John Quincy Adams | Andrew Jackson | Martin Van Buren | William Henry Harrison | John Tyler | James K. Polk | Zachary Taylor | Millard Fillmore | Franklin Pierce | James Buchanan | Abraham Lincoln | Andrew Johnson | Ulysses S. Grant | Rutherford B. Hayes | James A. Garfield | Chester A. Arthur | Grover Cleveland | Benjamin Harrison | Grover Cleveland | William McKinley | Theodore Roosevelt | William Howard Taft | Woodrow Wilson | Warren G. Harding | Calvin Coolidge | Herbert C. Hoover | Franklin D. Roosevelt | Harry S. Truman | Dwight D. Eisenhower | John Fitzgerald Kennedy | Lyndon B. Johnson | Richard Nixon | Gerald Ford | Jimmy Carter | Ronald Reagan | George H. W. Bush | Bill Clinton | George W. Bush | Barack Obama | Donald Trump | Joe Biden