Duud Meer
(Sije op Stolberjer Platt)
un jeschrieve wie moch öt kallt
(Sije jeschrieve wie moch öt kallt)
Öt Duude Meer es önö See tösche dr Staate Israel, Jordanie un öt Westjordanland. Dä Naam bedüüt ösu völl wi „Meer us Salz“. Angere övversetze dat och als „See us Täär“.
Dat Duude Meer es onjeväär 600 km² jruuß un litt deeper als dr Meeresspeiel. Jemeiße wood dat ävver eenich es mo so sisch net woode. Öt koome Zahle tösche 396 un 420 Metr öruss. Op jedde Vall es dat d deepste vrei zojängliche Stell, di d Natur hat entstooh losse. S jehüüd zo önö Jraav, da va Afrika kütt un en dat Louch ußläuft.
Watt es besongisch an öt Duude Meer
[Ändere · der Quälltäx ändere]Wä an öt Duude Meer denkt, dä sitt vöör sing Oohre Lüüh em Wasser liihe on sisch z bewääje. Dat litt an dat Salz, dat sisch em Laufe van d Joohre do jesammelt had. Hü z Daachs es en dat Meer jätt wi Brööh, di wi Honich dörch d Häng leuft. D Wesseschaft hat ußjerechnet, dat 33 % Salz en öt Wasser send. Suffe darf mo dat Wasser net. Öt wood vassjestallt, dat dä Wasserspeiel immer mi senkt. Dat litt dora, dat dat Wasser us d Zoflöss van öt Duude Meer vöör d Buure ä Israel jebrud weed un komm noch en dr See akütt. Vordampfe deed öt Wasser ävver wiir un dä Salzjöhalt steecht un steecht un steecht.
Lääve em Duude Meer
[Ändere · der Quälltäx ändere]Dörch dä Hoov Salz en öt Wasser jitt öt kenn Vesche en öt Duude Meer. Dat heecht ävver net dat öt kee Lääve en di Brööh jitt. Mikroorjanismen, domet send besongisch Bakterie jemend, lääve do. Völl vrässe Salpeter öv Schwefel. Öt jitt sujar ö paar Planze, di dat Wasser vordraare.
Tuuriste
[Ändere · der Quälltäx ändere]Dä huhe Salzjehalt van öt Duude Meer träckt völl Turiste a. Eemoll en dat Wasser z liije es ene Droom, däm sisch manch ene eemoll ärvölle well. Dat träckt jedes Joohr Duzende Lüüh a, di Israel önö Hoof Knöpp bränge. Ävver och d Nobberschaf van öt Meer hat völl z beene. Dozo jehüüd dr Röckzochsvelse Massada, d Stadt Jericho un Qumran. Dat es di Hööhl ä Israel, wo d äldste Schrefte us d Bibel jevonge woode.