Südafrika

He die Sie ös op Stolberjer Platt
(Sije op Stolberjer Platt)
un jeschrieve wie moch öt kallt
(Sije jeschrieve wie moch öt kallt)

Vaan va Südafrika

Südafrika es önö Staat ä Afrika. Öt litt an d Spetz em Süüde van öt Ärddeel. Südafrika had Köste an dr Atlantik un zm Indische Ozean hen. Sing Nobbere send Namibia, Botswana, Simbabwe un Mosambik. Swasiland darf och net vorjeiße wääde. En d Medde van öt Land bvängt sisch dat Könnigkrisch Lesoto.

Ä Südafrika lääve völl Völker, aajevange met d schwazze Stämm ävver och Äwanderer us Asie un Europa. Dat bedüüd, dat Südafrika önö Multi-Kulti-Staat es. Lang Zitt wood öt Lääve dörch d Apartheed jelenkt, di d Bure met hön Nationale Parteij NP am Lääve jehalde hodde. Ävver als Wellem de Klerk öt Rudr a Nelson Mandela övverjoov, wood us dat Land önö demokratische Staat met önö Hoof Schwierichkeete. D Weetschaf va Südafrika es d beitstentwäggelde ä Afrika.

2500 km Köste, ö Plato en ön Hüüde va 900 – 2000 m un Bärch met Spetze, di an d 3500 m komme, prääje öt Beld. Dodörch entstönd vorschiidene Wäärzone, di öt Planzewaxdom bstämme. Wüsteplanze waaße en d Kalahari, di a Namibia jrenzt, tropische Planze stönd dojäje em Nordoste van öt Land. Selvs Schnii välld en d Berch. Do Südafrika op di ongere Sii van d Ääd litt send d Joohreszitte jäjenövver Dütschland vortuuscht. Dörch d Wäärtüpe lääve ä Südafrika mi als 20.000 ongerschiedliche Planzezoote. Bösch jitt öt ävver komm. Jenau wi beij d Planze lääve och völl Deere en öt Land am Kap. Völl vängt mo dovan ä Schotzjebiite wi dr Krüjer Park.

Dörch d völl Völker existeere och Hömmöllö Sproche, di jebrud wääde. 11 amptliche jitt öt en öt Land, wovan Änglisch, Afrikaans un d Zulu-Sproch d meetstjesprochene send. D änglische Sproch es ävver d wichtichste, di va s all vorstange un jesproche weed.

D jrüützde Stätte em Land send: Johannesburg met 4,4 Milliun Äwohner, Durban met 3,8 Milliun un Kapstadt met 3,7 Milliun Lüüh (2011). Zsamme lääve ä Südafrika knapp 48 Milliun Männsche.

Öt meetste jeld kütt döch dr Vorkoov va Jold, Diamante, Koohle un Platin en öt Land. Turiste, di sisch dat Land met sing Planze un Deere akikke welle, sorje zosätzlich vöör önä volle Jeldbüll van d Südafrikaner.

Watt Südafrika hü z Daaachs z schaffe maad es d jruuße Zaahl va Vorbräche un Eids. D Arbeetslosichkeet sorcht dovöör, dat mi un mi Lüüh vorärme un irjendwi dörchkomme mösse. Ön Vörstellung, wi mo dat aajo söll had kenne un och dr Präsident em Joohr 2008 Tabo Mbeki vällt nüüß enn, dat flott helpt.

Websiije

• D Sii va Südafrika

D Staate em Süüde va Afrika

Angola | Botswana | Lesoto | Madagaska | Malawi | Mosambik | Namibia | Sambia | Simbabwe | Südafrika | Swasiland