Preem
(Sije op Stolberjer Platt)
un jeschrieve wie moch öt kallt
(Sije jeschrieve wie moch öt kallt)
Dr Preem, ejentlich d William Prym GmbH & Co. KG, es öt äldste Famelieongerneeme, dat öt ä Dütschland jitt. Preem had dr Setz ä Stolbersch.
Jöjründ wood Preem em Joohr 1530 dörch William Prym ä Oche. Hä woch önö Joldschmedt, dä öt sisch op öt Werke met Koffer un Messing däng. Als hä Ärjer beij di Öscher kräät, trock hä met Sack un Pack no Stolberch, wo öt häm ösu jott jäng, dat hä jrüßer un jrüßer wood.
Bösongisch öt Vorwerke van dat vädije Metall zo Halvvädischwach braat häm völl Jeld en d Teisch. 1885 ervong mo beij Preem dö Druckknööf, di dat Werk op d Welt bökannd maade. Ävver och dörch Nolde maade hä va sisch mulle. Zo di Zitt hod Preem ö zweide Werk ö Österreich, dat ävver no dr Zweide Weltkresch net mi zo öt Ongerneeme jöhood. Isch 1955 kutt Preem öt wärm opkoofe. Önö Deel va Preem, dä onger dr Naam Prymmetall leef, wood em Joohr 2002 zösamme met öt Walzwerk va Preem an d Norddütsche Affinerie vorkooft.
2007 troff öt Preem häll. D EU vorhong ön Strof. Di ä Brüssel mente vassjöstald z ha, dat öt Afsproche övver dr Priiß jöjovve had. 40 Mio. Euro mood Preem zaahle. Preem jäng dojänge a un schaffde öt, dat dat Urdeel va 40 op 27 Milliun Euro avjöänderd wood.