Ääpel
Ääpel, Ärpel oder Äädäppel un Ädäppelle (Solanum tuberosum) sinn en Planz ußß dä Jattung Naachtschatte, Fammillisch Naachtschattejewääße. Zu dä Fammillisch jehüüre och Tomätscher, Paprika unn dor Tabak, äwwer ned dä Topinambur, di och Süßkatoffel jenannt weed unn esuh äähnlisch ußsieht.
De Äärpelplanz hätt Beere, di mer äwwer nit eßße ka, se sinn föör de jeschlääschlijje Vermäärung zoständisch. Med dä Knolle di mer och ißt kann se sisch kwaasi unjeschlääschlisch vermehre. All Deijl vunn dä Planz di bovve vun dä Ääd waaße sinn jiftisch weijl se Alkaloide enthaalde.
In Meddeleuropa eßß dä Ärpel dat wischtischste Foder. Op dä Ääd weede pro Joohr 300 Mio. t jeerntet. Dobeij woor se fröher beij üüß övverhoup ned bekannt, se kütt nämmlij ußß Südamerika. Von do hätt se wer alß Zierplanz mitjebraacht. Eääß im 18. Johrhungert hätt mer se aajefange föör landwertschaaflisch ze brouche. In Proiße hätt vüür allem dä aale Fritz medjehulfe datt se hückzedaach dat eßß watt mer am Sunndaach zem Broode eßße.
Watt kammer domet aafange?
[Ändere · der Quälltäx ändere]Websigge
[Ändere · der Quälltäx ändere]De Dijaläkte un wi mer t bochshtabbėerre kann
| ||
---|---|---|
Dütsch : | Erdapfel | |
Dremmener Platt : | Äre̦pe̦l | |
Kölsch (Rheinische Dokumenta) : | Ääpe̦l | |
Kölsch (Ripoarėsch Töhn) : | Ääpel, Ääpell | |
Kölsch (Wrede) : | Ädappel | |
Krieevelsch (Shprooch) : | Äerpel | |
Limmborjėsch : | Aerpel | |
Nederdütsch : | Kantüffel | |
Nedersaksisch : | Eerpel | |
Nederlands : | aardappel | |
Rhinberkse Platt : | Äärpe̩l, Batat | |
Stolberjer Platt : | Ädappel | |
West-Vlaams : | Petat | |
Vürjeberschßplatt : | Äapell | |
Sönß (hölp met bem Ennzoteere!) : | Ääapel, Ääpel, Ärpel, Adappel |
Mieh Aatikkel üvver Esse & Drinke fingste op dä Pooz:Esse & Drinke |