Ongerscheide zwesche Versione vun dä Sigg „Kirchroa“

Uß de Wikipedia
Inhalt gelöscht Inhalt hinzugefügt
M corr using AWB
Stephan 0796 (Klaaf · Beijdrähsch)
Keine Bearbeitungszusammenfassung
Reih 35: Reih 35:
|}
|}
[[Datei:NL_Kerkrade.png|right|thumb|150px|Laag va Kirchroa i Hollesj Limburg]]
[[Datei:NL_Kerkrade.png|right|thumb|150px|Laag va Kirchroa i Hollesj Limburg]]
'''Kirchroa''' (Limburjisch: ''Kèrkraoj'' of ''Kirkroa''; Nederlands: ''Kerkrade'') is ing [[Kirchroa (gemeinte)|jemeende]] en ing sjtad in 't zuudoste va [[Nederlands Limburg|Hollendsj Limburg]]. De lü kalle hei 't [[Kirchröadsj]], e [[Ripuarisch]] dialekt, wie óch i [[Bóches]], [[Zumpelveld]] en i [[Vols]]. Jet jans angesj wie de mieëtste Limburjer lü kalle.
'''Kirchroa''' ([[Limburgsj]]: ''Kèrkrao(j)'' of ''Kirkrao''; [[Neederländesch (Sprooch)|Hollesj]]: ''Kerkrade''; [[Hochdeutsch|Dütsj]]: ''Kirchrath'') is ing [[Stadt|sjtad]] en [[Gemeinde|jemingde]] i jen provins [[Hollesj Limburg]] in 't [[Holles]]. 't Ligkt jans in 't zuud-óste teëje de [[Bundesrepublik Deutschland|Dütsje]] jrens aa, mar nog wal boave [[Vols]]. Ejentlieg vörmt 't ing sjtad mit [[Hertseroa]] (Herzogenrath) a jen angere zie van de jrens (ezoeë is de [[Nuisjtroas]] in 't weste Hollendsj en in 't oste Dütsj), doa-oave ligkt 't óch nit wied va [[Aachen|Óche]] (Aachen). Kirchroa hauw op d'r ieësjte april va [[2016]] 45.951 iwoeënere.
De sjtad houw óp d'r 31e [[jannewarie|jannewaar]] van [[2019]] 45.699 i-woeënere. Burjemeester is Jos Som van 't CDA. Kirchroa is tsezame mit [[Heële]], [[Lankgraaf|Lankgraaf]] en 't Dütsje [[Hertseroaj|Roa]] (''Herzogenrath''), a jen angere zie van de jrens, ing agglomeratie. Ejentlieg vörmt 't ing sjtad mit Roa. Mit Roa is de jemeende de "Europasjtad" [[Eurode]]. Doa-oave ligkt 't óch nit wied va [[Oche]].


==Sjtadsjesjiechte==
De sjtad hat jing jeschichte als jroeëse handelssjtad, zoeëdat me in Kirchroa ummezuns zal zeuke nao vuul auw jebouwe. Ze is vuur 't wichtigste deel noa d'r krig entsjtange. De nui sjtadskarteere vulle de locher op tusje de auw dörpskerne, die duks nog jót herkankbaar zunt. Wieër is Kirchroa bekank um zienge wieë opzet, parke wie d'r ''Botanische Tuin'' de lof motte jeve. Same mit [[Heële]] en [[Landgraaf]] weët Kirchroa wahl "Parkstad Limburg" jeneumpt. In 2005 is in Kirchroa d'r ieëtste echte Limburgse zoo jeoffnet: d'r [[Jaiajaad]].
De sjtad hat jing jesjiechte es jroeëse handelssjtad, woadurch me i Kirchroa ummezuns zal zukke noa vöal ouw jebouwe. Ze is vuur 't wichtigste deel noa d'r krig entsjtange - de nui sjtadsvieëdele vulle de löcher óp tusje de ouw dörper, die me döks noch jód tseruk ziet. Wieër is Kirchroa bekand um zieng wieë anlaag, parke wie d'r Botaniesje Jaad die de bewoeënere lof mósse jeëve. Tsezame mit Heële en [[Lankgraaf]] weëd Kirchroa waal "[[Parksjtad Limburg]]" jenómpd. I [[2005]] is i Kirchroa d'r ieësjte richtieëje Limburgse [[zoo]] óp jange: d'r [[Jaiajaad]].


Wie väöl plaatsje i [[Nederlands Limburg|Limburg]] woar Kirchroa al in de [[Romeinse tied|Romeinse tsiet]] bewoeënd. Archeologiesj óngerzuk hat zoeëjaar bewoeëning oes de prehistorie beweëze. De ieëtsjte moal dat't dörp weët jenómpd is in [[960]], in dat joar woeëd in 't dörp ''Rode'' ing kirch jebóuwd. De abdij [[Rolduc]] braat de plaatsj in de [[Middeliewe|Middelieëwe]] tse bluij, en in [[1630]] woeëd 't tot herliechheed verhoave. Noa d'r [[Achtsiegjöarige Krig]] bloof de plaatsj in Sjpaanse heng, sjpieëder in Österaichse. Sait [[1815]] is de plaatsj vuur 't jroeëtste deel Hollendsj, bis ee jrensprobleem mit [[Duutsjland|Pruse]] d'r vuur zörjet dat 't in tswai sjtukker verdeeld woeëd - 't anger deel is [[Roa]] of Hertseroa, de Nuisjtraos en d'r [[Worm]] zunt de jrens.
De iwoeënere va Kirchroa kalle 't [[Kirchröadsj]] Plat, e [[Ripoarisch (Sprooch)|Ripoarisj]] plat, mar zie nume 't duks jeweun Limburgsj. Dit is i de sjproachwetesjap evvel zieër unjebroechelig.

Al in d'r [[twelfde iew|tswelfde ieëw]] woeëte i Kirchroa koale jewonne. Noa de [[Franse tied|Franse tsiet]] zunt de [[koel]]e in kotte tsiet jroeëser woeëde; durch de immijratsioeën waset Kirchroa mit, van e jroeës dörp bis ing richtieje sjtad. Noa 1900 noom Heële evvel de laitoeng.

*[[D'r Joep]], ozze koempel is e beeldje op d'r maat.

==Wappe==
Óp 26 fibberwaar 1887 krig Kirchroa van d'r [[Hoeëge Road van Adel]] e wappe tsouwjekaank, dat ziech zoeë liet [[heraldiek|umsjrieve]]:

:In ee veld va jood (''jeël'') 't bild van d'r H. Lambert, jekleed mit [[pluviale]] va keël (''roeëd''), mit mantelkrans va jood, woa-ónger inne [[alba]] va zilver (''wies''), hoadend i jen rechterhank ee zjweëd va zilver en i jen linke inne bisjofssjtaf va jood; haufweëg oeskómmend hinger ee sjild va zilver, beloa mit inne lieëw va keël, mit doebbele sjtart, jetónk en jekrald va jood; hinger 't sjild pikkelhammere en sautoir.

Vuur de Franse tsiet maachet Kirchroa as [[sjepebank]] en [[hierlekheid|herliechheed]] deel oes van 't Land va Roa. D'r lieëw va keël is 't wappe va (Hertse)Roa. D'r Lambert is d'r petroeën va Kirchroa. Ooch op ao zieëjele zunt dizze tswai simbole tse vinge. Bij 't aavroage van 't wappe woar Kirchroa al ing jrosse koempelesjtad, vandoa dat de tswai pikkelhammere as simbole va jenne koel woeëte tsouwjevoogd.<ref>[http://www.ngw.nl/heraldrywiki/index.php?title=Kerkrade Heraldrywiki - Kerkrade]</ref>

==Extern linke==
*[http://www.kgv.nl Startpajina vuur Kirchroa]
*[http://www.rodajc.nl Website va vootbalclub Roda JC]

== Rifferensies ==
<references/>


==Quelle==
==Quelle==

De Version vum 25. Aprel 2020 öm 17:22 Uhr

Dä Lemma-Titel he es jeschrieve un bochstabeet en de Sproch vum Oot.


Dit artikel is jesjrieëve op 't Kirchröadsj en sjteët i jen Hollesje sjpelling


Wappe Kaat
Wappe va Kirchroa
Laag va Kirchroa i Hollesj Limburg
Basisdaten
Provincie: Hollesj Limburg
Wie jroeës is dat? 21,94 km²
Wie vöal lü woeëne doe? 45.951 (01.04.2016)[1]
Lück pro kwadraatmeter: 2.094 Minsche pro km²
Wie huh ligk dat? 140-170 N.N.
Poskode: 6460-6471
Vuurwal: 045
Woeë is dat jenau? 50° 52' n. Br., 06° 04' ö. L.
Sjtaddeel: 3 sjtaddeler
Officiele website: www.kerkrade.nl
Politiek
Bürjermeijster: Jos Som (CDA)
Laag va Kirchroa i Hollesj Limburg

Kirchroa (Limburjisch: Kèrkraoj of Kirkroa; Nederlands: Kerkrade) is ing jemeende en ing sjtad in 't zuudoste va Hollendsj Limburg. De lü kalle hei 't Kirchröadsj, e Ripuarisch dialekt, wie óch i Bóches, Zumpelveld en i Vols. Jet jans angesj wie de mieëtste Limburjer lü kalle. De sjtad houw óp d'r 31e jannewaar van 2019 45.699 i-woeënere. Burjemeester is Jos Som van 't CDA. Kirchroa is tsezame mit Heële, Lankgraaf en 't Dütsje Roa (Herzogenrath), a jen angere zie van de jrens, ing agglomeratie. Ejentlieg vörmt 't ing sjtad mit Roa. Mit Roa is de jemeende de "Europasjtad" Eurode. Doa-oave ligkt 't óch nit wied va Oche.

Sjtadsjesjiechte

De sjtad hat jing jesjiechte es jroeëse handelssjtad, woadurch me i Kirchroa ummezuns zal zukke noa vöal ouw jebouwe. Ze is vuur 't wichtigste deel noa d'r krig entsjtange - de nui sjtadsvieëdele vulle de löcher óp tusje de ouw dörper, die me döks noch jód tseruk ziet. Wieër is Kirchroa bekand um zieng wieë anlaag, parke wie d'r Botaniesje Jaad die de bewoeënere lof mósse jeëve. Tsezame mit Heële en Lankgraaf weëd Kirchroa waal "Parksjtad Limburg" jenómpd. I 2005 is i Kirchroa d'r ieësjte richtieëje Limburgse zoo óp jange: d'r Jaiajaad.

Wie väöl plaatsje i Limburg woar Kirchroa al in de Romeinse tsiet bewoeënd. Archeologiesj óngerzuk hat zoeëjaar bewoeëning oes de prehistorie beweëze. De ieëtsjte moal dat't dörp weët jenómpd is in 960, in dat joar woeëd in 't dörp Rode ing kirch jebóuwd. De abdij Rolduc braat de plaatsj in de Middelieëwe tse bluij, en in 1630 woeëd 't tot herliechheed verhoave. Noa d'r Achtsiegjöarige Krig bloof de plaatsj in Sjpaanse heng, sjpieëder in Österaichse. Sait 1815 is de plaatsj vuur 't jroeëtste deel Hollendsj, bis ee jrensprobleem mit Pruse d'r vuur zörjet dat 't in tswai sjtukker verdeeld woeëd - 't anger deel is Roa of Hertseroa, de Nuisjtraos en d'r Worm zunt de jrens.

Al in d'r tswelfde ieëw woeëte i Kirchroa koale jewonne. Noa de Franse tsiet zunt de koele in kotte tsiet jroeëser woeëde; durch de immijratsioeën waset Kirchroa mit, van e jroeës dörp bis ing richtieje sjtad. Noa 1900 noom Heële evvel de laitoeng.

  • D'r Joep, ozze koempel is e beeldje op d'r maat.

Wappe

Óp 26 fibberwaar 1887 krig Kirchroa van d'r Hoeëge Road van Adel e wappe tsouwjekaank, dat ziech zoeë liet umsjrieve:

In ee veld va jood (jeël) 't bild van d'r H. Lambert, jekleed mit pluviale va keël (roeëd), mit mantelkrans va jood, woa-ónger inne alba va zilver (wies), hoadend i jen rechterhank ee zjweëd va zilver en i jen linke inne bisjofssjtaf va jood; haufweëg oeskómmend hinger ee sjild va zilver, beloa mit inne lieëw va keël, mit doebbele sjtart, jetónk en jekrald va jood; hinger 't sjild pikkelhammere en sautoir.

Vuur de Franse tsiet maachet Kirchroa as sjepebank en herliechheed deel oes van 't Land va Roa. D'r lieëw va keël is 't wappe va (Hertse)Roa. D'r Lambert is d'r petroeën va Kirchroa. Ooch op ao zieëjele zunt dizze tswai simbole tse vinge. Bij 't aavroage van 't wappe woar Kirchroa al ing jrosse koempelesjtad, vandoa dat de tswai pikkelhammere as simbole va jenne koel woeëte tsouwjevoogd.[2]

Extern linke

Rifferensies

  1. http://statline.cbs.nl/Statweb/publication/?DM=SLNL&PA=37230NED&D1=17-18,20&D2=57-60,63-65,67-71,73,75-77,81-82,84-86,88-91,93-97,100
  2. Heraldrywiki - Kerkrade

Quelle