Ongerscheide zwesche Versione vun dä Sigg „Estland“

Uß de Wikipedia
Inhalt gelöscht Inhalt hinzugefügt
Echtio (Klaaf · Beijdrähsch)
MKeine Bearbeitungszusammenfassung
Echtio (Klaaf · Beijdrähsch)
MKeine Bearbeitungszusammenfassung
Reih 1: Reih 1:
{{Atikel_op|Stolberger Platt}}
{{Atikel_op|Stolberger Platt}}
[[Datei:Flag of Estonia.png|thumb|D Vaahn va Estland;]]
[[Datei:Flag of Estonia.png|thumb|D Vaahn va Estland;]]
Estland, amplisch: ''Eeste Vabariik'' es ö Land em Nordoste va [[Europa]]. Öt Land litt injeklemmt tösche de [[Ostsee]] (watt nordlisch d'r [[Finnische Meerbusen]] jenannt wääd) [[westlisch|em]] Weste un [[Rußland]] em [[Oste]]. [[Lettland]] litt em [[Süde]]. 2015 wonnde d'r 1.3 Mellion Lüüh op 45.339km². D Hauptstadt es Reval ([[Talinn]]), mit 438.000 Lüüh de jrüßde Stadt Estlands. Estland es kulturell verwannt mit [[Finnland]]. En beede Staate wääd eng [[Fin-Ujrische]] Sprooch jekalt.
Estland, amplisch: ''Eeste Vabariik'' es ö Land em Nordoste va [[Europa]]. Öt Land litt injeklemmt tösche de [[Ostsee]] (watt nordlisch d'r [[Finnische Meerbusen]] jenannt wääd) em [[Weste]] un [[Rußland]] em [[Oste]]. [[Lettland]] litt em [[Süde]]. 2015 wonnde d'r 1.3 Mellion Lüüh op 45.339km². D Hauptstadt es Reval ([[Talinn]]), mit 438.000 Lüüh de jrüßde Stadt Estlands. Estland es kulturell verwannt mit [[Finnland]]. En beede Staate wääd eng [[Fin-Ujrische]] Sprooch jekalt.
[[Datei:Estland tallinn.jpg|thumb|Reval (Talinn);]]
[[Datei:Estland tallinn.jpg|thumb|Reval (Talinn);]]



De Version vum 20. Oktober 2015 öm 19:24 Uhr

He die Sie ös op Stolberjer Platt
(Sije op Stolberjer Platt)
un jeschrieve wie moch öt kallt
(Sije jeschrieve wie moch öt kallt)
D Vaahn va Estland;

Estland, amplisch: Eeste Vabariik es ö Land em Nordoste va Europa. Öt Land litt injeklemmt tösche de Ostsee (watt nordlisch d'r Finnische Meerbusen jenannt wääd) em Weste un Rußland em Oste. Lettland litt em Süde. 2015 wonnde d'r 1.3 Mellion Lüüh op 45.339km². D Hauptstadt es Reval (Talinn), mit 438.000 Lüüh de jrüßde Stadt Estlands. Estland es kulturell verwannt mit Finnland. En beede Staate wääd eng Fin-Ujrische Sprooch jekalt.

Reval (Talinn);

Gesjiechte

Va alters her es Estland beeinflößt dörch Skandinavische Völker. In d zwäälfte Joohrhonnert besäätte de Dene öt Norde va öt Estland va hüdsche Daag. Verschiedene kriege wääde befochte, spääter ouch mit öt Tsaristisches Rußland un d Dütsch- Livländische Krüsridder, die in 1346 öt Land erowerden. D Dütsche Kultur un Minderheit hat bis Beginn Zwanzigsten Joohrhonnert eng huhe soziale Positiun un politische-militääre Engfloß en Estland.

1558 kääm Estland onger Swäädische Heerschaff dat douerte bis 1710. 1559 entstäng de Livlandische Krisch, wobei datt Russische Tsarenrich wääd besiegt dörch unter angere Schwääde. Ouch d Reformatiun begann in d Schwäädische Zeet, wobei öt Lutheranische Glouve siehr schnell wääd verbriit. Schwääde verlost Livland (öt Estland un Lettland va hüdsche Daag) de Jrüße Nordische Krisch gege öt Tsaristische Rußland. Als de Bolschewiken am Eng de Eeschte Wältkrisch (1918) de Russische Tsar enttronthen, kääme de Este in Oufrur. Dörch de Krisch die dodö entstängt, kääme unjeväär 5.500 Lüüh ums Lewe.

D Este wääd besiegt dörch d Kommunistische Rode Armee va öt neue Sowjet-Uniun. In Heerschaff va Stalin wääde vüül etnijesche Este deportiert no de Gulag-Loger in öt kalde Siberien, Ouch wege Verdacht för Kollaboratium mit d Nazi-Dütsche Heer en de Zweete Wältkrisch. Am Eng d'r Krisch flehe vüül etnijesche Schwääde, die siehr lang en kleine Jemengschaff wääre in Westen Estlands. D Russe besiedelten d östlische Jebede va Estland, wo si noch stehts en jrüße Mehrheet sinn. In 1991 wääd Estland onaavhänlisch va d Sowjet-Uniun.

Övver öt Land

Estland es en zemelesch Platt Jebiid mit en paar huhe Stelle im Südosten des Landes. D hükßde Stell es de Suur Munamägi mit 318 Meter N.N. An d'r Ostseeküst sinn Klippe bis 50 Meter huh. Öt jüüv vüül Bösche, die 61% d'r Landflääch bedecke. D'r jrüßde See es d'r Peipsi-See op d Jrens mit Rußland. D'r jrüßde Flöß es d Võhandu mit 162 Kilometer Länge un d Narva Jõgi die ouch litt op d Jrens mit Rußland un fleeßt va Peipsi-See zo Meerbusen va d'r Ostsee. Reval (Talinn) es d jrüßde Stadt. Anger jrüße Städte sinn Tartu (103.284 Lüüh), Narva (65.881), Pärnu (44.083) un Kohtla-Järve (37.837). Estland es verdeehlt en 15 Maakonnad. Unjeväär 70% va de Bevölkerung es Estisch. 25% es Russisch un 2% es Ukrainisch. D meeste etnijesche Dütsche un Schwääde flehe am Eng d Zweete Wältkrisch för de Rode Armee. Va alters her es d Lutheranische Kirche d jrüßde Jemengschaff mit 10% anjehörije. D Russisch-Orthodoxe Kirche es mit 16% d'r jrüßde. 54% d'r Bevölkering es keen Glouve anjehörisch. 16% glouvt ävver sinn nitt anjehörisch zo en Jemengschaff.

D Suur Munamägi;

Quellen

[1] [2]

  1. https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_cities_and_towns_in_Estonia
  2. https://en.wikipedia.org/wiki/Estonia