Salomone

Uß de Wikipedia
He die Sie ös op Stolberjer Platt
(Sije op Stolberjer Platt)
un jeschrieve wie moch öt kallt
(Sije jeschrieve wie moch öt kallt)
D Vaahn van d Solomone

D Solomone send önö Inselstaat em Stelle Ozean.

Wo d Solomone liije[Ändere · der Quälltäx ändere]

D Solomone vängd mo op ön Kaad em Oste va Neuguinea. Di onjöväär 29.000 km² vordeele sisch op knapp 1000 Insele. Zm Deel jöhüüre sö zo d Salomon Insele, zm Deel ävver och zo d Rennell-, d Ontang-Java- övv d Santa-Cruz-Insele.

D Nobbere send Kiribati, Tuvalu, Vanuatu un Fidschi.

D Salomone jöhüüre zo dr Commonwealth.

Övver di Insele[Ändere · der Quälltäx ändere]

Bleck op di Insele van d Salomone

Di Insele send vreuere Vulkane. Dr hükßde Berch es dr 2.335 m huhe Mount Popomanaseu, dä op d Insel Guadalcanal litt. Dat Klima op d Salomone es wärm un weed dörch dat Wasser van dr Stelle Ozean böäflossd. D Insele send meeßd jrün va Strüsch.

Jätt va vreuer[Ändere · der Quälltäx ändere]

Spanijer Mendanas entdeckde d Salomone em Joohr 1568, ön Insel, di bes dohen at van d Melanesier böwond woode woch. No singe Duud jängö ävver all di Ongerlaare vorloore, di hä erstald hod un di Insele woode wärm vorjeiße. Isch 1767 koome d Ängländer wärm no d Salomone. Di wosse ävver janet, dat d Spanijer sisch dat Land at onger dr Naahl jöresse hodde un kekke sisch op di Insele öm. Övverall stäng dö Vaahn va Ängland, ö Zeeche, dat di Insele hönö jöhood.

Avangs van öt 19. Jahrhondöt koome d Dütsche un bösatze dr Norde van di Insele, maade sö zo Deutsch-Neuguinea (op Ripuaresch: Dütsch-Neuguinea). Dat ändernde sisch isch no dr Ischde Weltkresch als di Insele Dütschland wärm aavjönomme wode un d Australier dat Jöbiid zojösproche krääte.

Polisse op d Salomone em Joohr 1931

Em Zweide Weltkresch koome d Japaner, vorloore di Insele ävver spiir an d USA. No öt Eng van dr Kresch woode dö Salomone d Ängländer zojösproche.

1978 woode dö Salomone önö onaavhängije Staat, dä ävver Metjledd em Commonwealth es.

Politik[Ändere · der Quälltäx ändere]

D Salomone hand ö jöwäähld Parlament. Öt jitt ävver kenn jruuße Parteie, di z saare hand. Bökannde Persune van d Salomone maache dat onger sisch us.

Sproche[Ändere · der Quälltäx ändere]

Änglisch es di Sproch, di övverall jösproche un vorstange weed, ävver op d Stroß weed meeßd Pijin jömulld.

Weetschaff[Ändere · der Quälltäx ändere]

Jeld op d Salomone z vordeene es schwoch. Dat Volk es ärm un had mä di Möjelichkeet, dörch Avbouw va Jold, Koffer un anger Ääz Jeld en d Teisch z kriije. Veschvang jöhüüd och zo dat, watt dö Lüüh nötze, öm Bruud op dr Desch z kriije.

En dö leitzde Joohre braate och völl Turiste Jeld no dö Salomone.

Jätt z lääse[Ändere · der Quälltäx ändere]