Rhing

Uß de Wikipedia
De Rhing
Kölle am Rhing (1890)

Rhing is een von dä aam mitzte befahrene Wasserstrooße vun Europa. Er is insjesamp 1230 km lang, wovun 833 km mem Schiff befahrbar sin. Sing Wasser sammelt hä uss enem Jebiet wat 252.000 km² gruuß is.

Wo dä Rhing överall vorbei kütt[Ändere · der Quälltäx ändere]

Hä entsprink in de Alepe us zwei kleene Flüssje, die Vüdder- un Hingerrhing heesse. Die Zwei enspringe im Wääste von Graubünden, wat eh Kanton vun de Schweiz is. Av Reichenau, wo die zwei Flüssje zesamme kumme, heeß hä dann Aleperhing un mündet donoh bei Hard in Österreich in dä Bodensee.

Huuhrhing[Ändere · der Quälltäx ändere]

Wen dä Rhing usem Bodensee erus lööv witt hä Huuhrhing jenannt. Er mäht singe Wääch dann eh jot Stück durch de Schweiz, wo hä bei Schaffhausen am Rheinfall rund 23 m eraff fällt. Bis Basel is de Rhing dann Jrenzfluss zwische Deutschland un dä Schweiz.

Overrhing[Ändere · der Quälltäx ändere]

In de Nöh vun Basel mäht dä Rhing ene Knick no Norden un me säht dann Overrhing ze im. Hä is jetzt Jrenzfluss zo de Franzuuse. Dat bliev hä bis Lauterburch. Donoh trennt hä bis Mannheim Baden-Würtemberch un Rhingland-Pallz vonenander. Un av Mannheim trennt hä Rhingland-Pallz un Hessen.

Middelrhing[Ändere · der Quälltäx ändere]

Wenn dä Rhing Bingen erreich hät witt hä Middelrhing jenannt und flüss durch et Rheinische Schiefferjebirch bis Bonn. Links von em litt et Hunsrück un rächs fink me de Taunus. Dä Middelrhing is bei de Touriste am bekannteste un is zwische Rüdesheim un Kovelenz zom Weltkulturerbe ernannt wudde.

Nidderrhing[Ändere · der Quälltäx ändere]

Vun Bonn ahn sprich me vom Nidderrhing un dat bliev och su bis hä in Millingen in Holland in et Rhingdelta över jeht. Am Nidderrhing liejen so bedeutende Städtje wie Kölle, Bonn, Duisburch, Düsseldorf un Xante. In Duisburch finge me dann och dä jrüsste Binnenhafen vun Europa.

Rhingdelta[Ändere · der Quälltäx ändere]

Et Rhingdelta fänk in Millingen in Holland an. Do trennt sich de Rhing in zwei jruuse Ärme uff, die äver bei Rotterdamm widder zesamme kumme. Bei Hoeck van Holland hätt dä Rhing et jeschaff un mündet do in de Nordsee.

Neveflüss vum Rhing[Ändere · der Quälltäx ändere]

Linksrheinische Nevenflüss Rähtsrheinische Nevenflüss

Wat em Rhing alles drine ess[Ändere · der Quälltäx ändere]

Dä Rhing wor en Zick lang en ziemlich widdelije Brüh, weil die janze Fabrike un Städte ihr Avwasser in der Fluß erinnjepump han. Sitt 1960 wit hä äver no un no immer sauberer. Dat litt doran, dat immer mie Kläranlage jebaut werde. Höckzedach kame widder üver 40 ungerschidliche Fisch im Rhing finge. Trotzdem passeert et immer ens dat eh Unjlück passeert. Dat letzte mol wor dat 1986 als in Sandoz, dat litt in de Schweiz, en Fabrik avvjebrannt is un die fleissije Feuerwehrmännche han mit ihrem Löschwasser der janze Chemiedreck in de Rhing jespöölt. Do hatten die Fisch un die andere Lebewese im Rhing et janz schön schwer ze överleve.

Sunnderfälle:

Mitte dä Sechzijer Joahr (jenau jenumme 1966) is och ens enne Walfisch emm Rhing jewäss.[1] (Datt ess zwar verdamp lang her, unn dä wor da uch nitt für lang, äwwä weil ett enne ziemelije Brassel jewesse ess (unn ja uch sonns niddesuh vill passiere däht) vezällt dä Kölsche ooch hück noch jään davunn.)

Wenn dä Rhing uns besöcke kütt[Ändere · der Quälltäx ändere]

Eih mol im Johr kütt de Rhing usem Bett,...“ dat singe at de Bläck Fööss in enem vun ihrer Liedjche. Un dat is och esu. Fass jedes Johr is mindestens eenmol Huhwasser. Manchmol is et äver besonders heftich un dä Rhing steich besonders huh. He is en Liss mit der gruuße Huhwasser vum Rhing:

  • Mai 1999 (Huhrhing/Ovverrhing)
  • Januar 1995 (Middelrhing/Nidderrhing)
  • Mai 1994 (Huhrhing/Ovverrhing)
  • Dezember 1993 (Middelrhing/Nidderrhing)
  • Dezember 1991 (Ovverrhing)
  • Februar 1990 (Ovverrhing)
  • Määz 1988 (Rhing jesamp)
  • Juni 1987
  • Mai 1983
  • April 1983
  • Februar 1980 (Ovverrhing)
  • Mai 1978 (Ovverrhing)
  • Dezember 1882